॥ आम्ही परंडेकर ॥

मुखपृष्ठ षड्‍दर्शने आपले वेद आपली उपनिषदे आपली पुराणे रामायण आपले संत श्रीब्रह्मचैतन्य स्तोत्राणि सूक्तानि संकीर्ण ग्रंथ शब्दशोध संपर्क श्लोक १ ला  श्लोक २ रा  श्लोक ३ रा  श्लोक ४ था  श्लोक ५ वा  श्लोक ६ वा  श्लोक ७ वा  श्लोक ८ वा  श्लोक ९ वा  श्लोक १० वा  श्लोक ११ वा  श्लोक १२ वा  श्लोक १३ वा  श्लोक १४ वा  श्लोक १४ वा  श्लोक १४ वा  श्लोक १४ वा  श्लोक १४ वा  श्रीहंसराजस्वामीकृत 'लघुवाक्यवृत्ति' - ग्रंथपरिचय परंड्याला असताना हंसराजस्वामींनी एका उत्कृष्ट ग्रंथाची रचना केली. तो म्हणजे लघुवाक्यवृत्ती होय, श्री शंकराचार्यांच्या लघुवाक्यवृत्ती नावाच्या एका प्रकरणावरील पदबोधिनी नावाची ही टीका आहे. ही टीका काशीनाथबाबा दीक्षित यांच्यासाठी लिहिली गेली आहे, असे हंसपद्धती सांगते. डॉ. वि. रा. करंदीकरांनी 'आपले पट्टशिष्य रघुनाथशास्त्री गोडबोले यांच्यासाठी हा ग्रंथ स्वामींनी लिहिला' असे म्हटले आहे (मराठी वाङ्‌मयाचा इतिहास खंड ४ था, २ री आ. पृ. ६०८) पण ते बरोबर नाही. स्वामींच्या एकूण ग्रंथांमध्ये याच ग्रंथाला सर्व...

हंसराज, स्वामी हंसराज, स्वामी वेदान्तवेत्ते, धर्मचिंतक, ग्रंथकार जन्मदिनांक :  १८०५ मृत्युदिनांक :  १८५५ कार्यक्षेत्र :  धर्मपरंपरा जन्मस्थळ :  परभणी य वनांची राजवट असलेल्या तत्कालीन परभणी नगरात वडील गंगाधरपंत आणि आई रेणुकाबाई यांच्या पोटी श्री हंसराज स्वामी यांचा जन्म झाला. आश्वलायन शाखेचे देशस्थ ऋग्वेदी ब्राह्मण घराणे; परंतु त्यांची परिस्थिती फारच ओढगस्तीची होती. त्यामुळे त्यांच्या आई-वडिलांना जगण्यासाठी गावोगावी फिरावे लागले. हंसराज स्वामींचे मूळ नाव नारायण. नारायणाचे शिक्षण होत नाही म्हणून आई-वडिलांचा जीव तीळतीळ तुटायचा. नारायण अतिशय देखणा व तेजस्वी होता. बुद्धिमान होता. आणि म्हणूनच रीतसर शिक्षण झाले नसले तरी आकलनशक्ती तेज असलेल्या एकपाठी नारायणाने धूळपाटीवर अक्षर-ओळख करून घेतली आणि त्यांनी ज्ञानेश्वरी, दासबोध, दीपरत्नाकर अशी विपुल ग्रंथसंपदा प्रथम वाचून काढली. या बोधामृतानेही त्यांचे समाधान होत नव्हते. आत्मज्ञान होणे महत्त्वाचे आहे असे त्यांना वाटे. गुरूंनी ‘तत्त्वमसि’ची ओळख द्यायला पाहिजे ही त्यांची इच्छा होती. त्यामुळे ते अस्वस्थ असत. भौतिक सुखे त्यांना निरस व...